Ο Τάκης, η Σταυρούλα, η Αλέγρα, ο Πέπο, ο Άρης, η Ελένη, ο Έκτορας, η Αγγελική και η Λούνα ζουν στη Θεσσαλονίκη τα σκοτεινά χρόνια της γερμανικής Κατοχής. Μέσα σε μια πόλη που η μπότα των Γερμανών προσπαθεί να ταπεινώσει απ’ άκρη σ’ άκρη, αγωνίζονται να επιβιώσουν και ταυτόχρονα να αντισταθούν στον ναζισμό.

 

Ζουν εμπειρίες που τους καθορίζουν και πολλές φορές δίνουν μάχη για να ξεφύγουν από τον θάνατο που τους κυκλώνει. Και μέσα στα μεγάλα ιστορικά γεγονότα ξετυλίγονται απεγνωσμένοι έρωτες, αδερφικές φιλίες, πράξεις αυταπάρνησης, επιστροφές από χρωστούμενα του παρελθόντος. Και κάποτε είναι τα ζάρια της τύχης που αποφασίζουν για τον θάνατο και τη ζωή. Οι Ξυπόλυτοι ήρωες είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα για την Κατοχή και την Αντίσταση, για το ξυπόλυτο τάγμα και το ξεκλήρισμα των Εβραίων της πόλης. Οι Ξυπόλυτοι ήρωες είναι πάνω από όλα η ιστορία των απλών, καθημερινών ανθρώπων της που απέκτησαν το ανάστημα όσων γράφουν την ιστορία µε τις ίδιες τους τις πράξεις.

 

Κρατικό βραβείο

 

- Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο μού ήρθε στον νου ένα μότο της Διάπλασης των Παίδων: “τέρπειν άμα και διδάσκειν”. Νομίζω λέει όσα ήθελα να πω. Άλκη Ζέη

 

- Η Αλεξάνδρα Μητσιάλη καταφέρνει από τη μια να ζωντανέψει γειτονιές της Θεσσαλονίκης που έχουν πλέον εξαφανιστεί ή αλλοιωθεί και από την άλλη να περιγράψει µε ζωντάνια αξιοθαύμαστη την καθημερινότητα μιας ομάδας παιδιών που ζήσανε τα δύσκολα χρόνια της γερμανικής Κατοχής. Κυρίως όμως χρησιμοποιεί το ιστορικό παρελθόν με μια ευαισθητοποιημένη και σωστά δομημένη πολιτικά ανθρώπινη στάση. Το χτες ίσως να θυμίζει το σήμερα… Μπορεί όμως και το σήμερα να θέλει να εμποδίσει την επιστροφή του χτες. Μάνος Κοντολέων

 

- Η γνωστή συγγραφέας επανέρχεται με ένα ιστορικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στην περίοδο της Κατοχής στη Θεσσαλονίκη και είναι η καλύτερη δουλειά της ως τώρα.[…] Αγωνία, θλίψη, χιούμορ, θυμός και συνεχής δράση σε ένα μυθιστόρημα που σίγουρα θα συζητηθεί τόσο για το θέμα του όσο και για την εξαιρετική ποιότητα γραφής του. Φίλιππος Μανδηλαράς