Η λεγόμενη - Κρήνη του Θεαγένους - αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα αρχαία μνημεία που έχουν ανασκαφεί στην πόλη των Μεγάρων και ένα από τα σημαντικότερα κτίσματα υδροδότησης που είναι γνωστά από τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Σύμφωνα με τις πηγές:

Χτίστηκε στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Πιθανότατα στην ίδια θέση έναν αιώνα πριν, ο τύραννος Θεαγένης είχε χτίσει μια μικρότερη και για το λόγο αυτό, είναι γνωστή ως [Κρήνη του Θεαγένους].

 

Έχει μήκος 21 μ. και πλάτος 13,69 μ. Την επίπεδη στέγη της δεξαμενής στήριζαν 35 οκτάπλευροι κίονες. Με ένα λεπτό θωράκιο η δεξαμενή χωριζόταν κατά μήκος σε δύο μέρη, καθένα από τα οποία τροφοδοτούνταν με ξεχωριστό αγωγό. Έτσι ένα μέρος μπορούσε να αδειάσει για να καθαριστεί ή να επισκευαστεί, χωρίς να σταματήσει η λειτουργία της κρήνης. Στο νότιο τμήμα της, όπου ήταν η πρόσοψή της, υπήρχε το «προστώον» με 5 κίονες και η στενόμακρη λεκάνη άντλησης νερού. Η τροφοδότηση της Κρήνης γινόταν βόρεια των Μεγάρων. Παρείχε στο λαό άφθονο και καθαρό νερό και ήταν μια σαφής αντανάκλαση της αστικής ανάπτυξης των Μεγάρων.

Σε πρόσφατη έκδοση βιβλίου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης με θέμα τη Μεγαρική Κρήνη, ο συγγραφέας Nils Hellner, ερευνητής της αρχαίας αρχιτεκτονικής στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών, εξετάζει τα αρχαιολογικά και αρχιτεκτονικά δεδομένα του κτιρίου και προσφέρει μια εμπεριστατωμένη και εύληπτη εικόνα για τη μορφή, την ιστορία και τη λειτουργία της κρήνης.